SKK

Bij de Langhaar komt SKK (kanker in de schildklierregio) incidenteel voor.

• Het Bestuur roept alle bezitters van Langharen met SKK op om daarvan melding te maken. Dat kan via het formulier SKK-melding.
• De Nederlandse Vereniging “LANGHAAR” heeft in haar fokbeleid opgenomen dat om te fokken zowel de reu als de teef vrij dienen te zijn van een tumor in de schildklierregio. Daartoe is een door een dierenarts afgegeven verklaring noodzakelijk, welke één jaar geldig is. 

STAND VAN ZAKEN SCHILDKLIERKANKER BIJ DE DUITSE STAANDE LANGHAAR

Het onderstaand verslag bevat geen namen van personen, met het oog op de privacy.

Op 7 mei 2015 is er een overleg geweest waarbij naast een aantal bestuursleden en leden van de FBC ook een dierenarts/oncoloog en onderzoeksleider, een medewerker van Universiteit Wageningen, die zich met fokkerij en genetica bezig houdt en twee medewerkers van Universiteit Utrecht (een veterinair endocrinoloog en een veterinair patholoog/histoloog) aanwezig waren.

Vier jaar geleden werd geconstateerd dat er binnen de DSL relatief veel honden met SKK voorkwamen. Er waren verschillende nesten waarin meerdere honden bleken te lijden aan SKK waardoor het vermoeden was dat het hier om een erfelijke vorm kon gaan. In samenwerking met Universiteit Wageningen werd onderzoek opgestart en in oktober 2012 is er overleg geweest tussen de NVL en verschillende specialisten. Men had bloed nodig van lijders en van Langharen die als controlegroep konden dienen (dus niet lijders) om te kijken of er een genetisch verschil gevonden kon worden tussen lijders en controle dieren. Als controlegroep werd gekozen voor DSL van 13 jaar en ouder zonder SKK.

Er zijn nu volgens het onderzoek 69 Langharen met SKK bekend, waaronder 9 nesten met meerdere lijders (tot 75%) van verschillende fokkers. Maar nog niet alle nesten van lijders zijn gecontroleerd. Hiervoor is de medewerking van de fokkers nodig. De leeftijden van de 69 honden die zich met SKK hebben gemeld zijn: 3 honden van 4 jaar, 5 honden van 5 jaar, 9 honden van 6 jaar, 13 honden van 7 jaar, 11 honden van 8 jaar, 12 honden van 9 jaar, 7 honden van 10 jaar, 4 honden van 11 jaar, 1 hond van 12 jaar en 4 honden van 13 jaar.
Er is bloed verzameld van 51 lijders en er zijn 32 SKK biopten opgeslagen voor onderzoek, plus 43 bloedmonsters van nestgenoten van lijders en 60 van de controlegroep. De leeftijd waarop SKK ontdekt wordt bij de Langhaar varieert van 4-13 jaar met een gemiddelde van 8 jaar.

De tumor kan aan één kant optreden of beiderzijds of eerst aan een kant en later aan de andere kant. Mits op tijd ontdekt kan de tumor d.m.v. een operatie verwijderd worden. Als de schildklier beiderzijds verwijderd moet worden, moet de hond voor de rest van zijn leven medicatie gebruiken, maar heeft dan wel een goede kwaliteit van leven. Als niet behandeld wordt overlijdt de hond meestal binnen 1-2 jaar.

Het genetisch onderzoek in Wageningen heeft een gebied gevonden waarin veranderingen te zien zijn bij lijders, die niet bij controledieren te zien waren. Het gaat om meerdere kleine gebieden en er zijn meerdere variaties gevonden. Het zou kunnen gaan om regelgenen (genen die andere genen “aan of uit” zetten) of om ontspoorde tumorsuppressorgenen, die normaal gesproken de ontwikkeling van kanker onderdrukken.

De meeste lijders zijn verwant aan elkaar. Ook in België komen Langharen met SKK voor. Zij hebben dezelfde afstamming als de Nederlandse lijders. Of in Duitsland ook Langharen met SKK voorkomen is niet bekend. Er is een hond bekend met SKK die ¾ Duits en ¼ Nederlands gefokt is. Hoe SKK vererft is nog niet duidelijk, maar omdat er in meerdere nesten meerdere honden met SKK zijn gevonden en omdat de populatie erg nauw verwant is aan elkaar, kan geconcludeerd worden dat het hier in de meeste gevallen om een erfelijke vorm van SKK gaat. In verband met privacywetgeving kunnen de namen van de lijders door de onderzoeksgroep niet aan de NVL bekend gemaakt worden. Dus eigenaren moeten dit zelf melden bij de vereniging. De NVL wil om die reden een inventarisatie maken van alle DSL met SKK en roept mensen op een DSL (incl. stamboomgegevens) met SKK te melden bij de Vereniging. Daarnaast zal de Vereniging achter de namen van deze honden proberen te komen door een gezondheidsenquête die in december gehouden zal worden. Tevens doet de NVL een dringend beroep op de fokkers om actief te helpen nestgenoten van lijders op te sporen.

Het budget voor verder onderzoek in Wageningen is nu op en het onderzoek ligt stil. Op dit moment kan geen garantie gegeven worden of er een DNA test ontwikkeld kan worden, dit is een langdurig en ingewikkeld proces. De afspraak is dat de onderzoeksgroep een vervolgplan voor onderzoek maakt en op zoek gaat naar het bijbehorende budget.

N.a.v. deze bijeenkomst heeft het bestuur op 24 mei jl. vergaderd en heeft daarbij een aantal standpunten met betrekking tot SKK ingenomen. Op 1 juni jl. is er een overleg geweest tussen een afvaardiging van het bestuur  en een aantal FBC leden  waarbij de bestuursstandpunten zijn ingebracht. Daaruit zijn uiteindelijk gezamenlijk onderstaande principe afspraken/voorstellen tot stand gekomen.

Hoe nu verder?
Gemaakte afspraken tijdens de bijeenkomst met de onderzoeksgroep
• De onderzoeksgroep stelt een vervolg onderzoeksplan op en zoekt naar het bijbehorende budget.
• Er wordt doorgegaan met het inverzamelen van meer bloed voor het vervolgonderzoek van: DSL lijders en hun nestgenoten/fokdieren/maar ook Duits gefokte DSL/5 Grote Münsterlanders (omdat deze dezelfde oorsprong hebben als de DSL). Deze zouden kunnen dienen als controlehonden.
• De gespecialiseerde dierenarts/oncoloog is bereid een lezing voor de vereniging te houden.
• Hij zal in samenwerking met de endocrinoloog van Utrecht een artikel schrijven voor de diergeneeskundige vakbladen.
• Er wiordt een artikel geschreven voor het PV over SKK bij de DSL.

Principe afspraken/voorstellen bestuur van de NVL:
• stelt voor medewerking te verlenen aan het bloedprikken en motiveert de leden daartoe.
• beraadt zich over een voorstel voor financiële ondersteuning van het onderzoek.
• motiveert leden en niet-leden om Langharen met SKK te melden bij de FBC.
• stelt voor om met lijders niet (meer) te fokken en liefst ook niet met nestgenoten (en anders outcross toe te passen).
• adviseert om niet terug te fokken op bekende lijders.
• overlegt met de Raad van Beheer over fondsenwerving en mogelijkheden om nestgenoten van lijders op te sporen (bv. door de gegevens in ZooEasy te gebruiken).
• Vraagt fokkers medewerking te verlenen bij het vinden van nestgenoten van lijders.
• draagt zorg voor goede informatie naar de leden.
• adviseert Langhaarbezitters hun hond jaarlijks te laten controleren of er een verdikking zit in de schildklierregio. Hiertoe zal het bestuur in overleg met Johan de Vos een informatiebrief opstellen ten behoeve van de dierenartsen hoe SKK gediagnosticeerd en behandeld kan worden.
• vraagt zich af of we fokdieren moeten verplichten tot medisch onderzoek d.m.v. palpatie van de schildklierregio alvorens een dekking plaatsvindt.
• organiseert, tezamen met de FBC, een lezing van Johan de Vos over SKK bij DSL
• stelt een enquêteformulier op over gezondheidsproblemen in het ras DSL dat gepubliceerd zal worden in het PV van december 2015. Er is toestemming van de Raad van Beheer om de adresgegevens in ZooEasy te gebruiken om alle eigenaren van DSL aan te schrijven, dus ook niet-leden.

Aanvulling
Het bovenstaande is op de Algemene Ledenvergadering van 14 juni 2015 besproken. Tijdens de behandeling van dit onderwerp werd gevraagd naar de symptomen van SKK bij de hond.
Symptomen
De ziekte is te herkennen aan een zachte verdikking aan de onderzijde van de hals, links en/of rechts halverwege de luchtpijp. Eerst alleen voelbaar en in een later stadium ook zichtbaar. De meeste problemen ondervinden de honden in de vorm van slik- en ademhalingsproblemen veroorzaakt door de gezwellen in de hals.
Ook kan de hond tijdens het proces van SKK sluimerend veranderen. Na een SKK operatie hoort men  de eigenaar vaak zeggen: “ik heb mijn ‘oude’ hond weer terug”.